زندگی و تحصیل در ژاپن

زندگی و تحصیل در ژاپن

آیا یادگیری زبان ژاپنی خیلی سخت است؟ ظاهرا این زبان بیش از 4000 شکل دارد!

یادگیری گرامر زبان ژاپنی چندان مشکل نیست و با صرف تقریبا 6 ماه وقت میتوان در حد مکالمه روزمره پیشرفت نمود. ولی یادگیری این زبان درحد خواندن و نوشتن امری بسیار مشکل بوده و نیازمند سالها تمرین و ممارست است. یک فرد ژاپنی معمولا قادر به نوشتن 3000 شکل و خواندن 4000 شکل است. برای خارجیان بزرگسال رسیدن به این قابلیت بسیار سخت است. غیر از چینی ها و زرد پوستانی که خط مشترکی با ژاپنیها دارند و نیزخارجیانی که از کودکی در مدارس این کشور درس خوانده اند کمتر فرد دیگری را میتوان یافت که توانسته باشد به این زبان بنویسد و یا بخواند.

اهمیت دانستن زبان ژاپنی برای ادامه تحصیل در این کشور تا چه حد است؟

این امر به رشته و مقطع تحصیلی بستگی دارد. برای رشته های فنی تسلط به زبان ژاپنی چندان مهم نیست ولی دانشجویان رشته های علوم انسانی حتما باید بتوانند از منابع ژاپنی استفاده کنند. دانشجویان مقطع فوق لیسانس بعلت اینکه با ژاپنی ها در یک کلاس واحد درس میخوانند درگیری بیشتری با زبان ژاپنی دارند ولی دانشجویان مقطع دکتری اغلب میتوانند با استفاده از رفرنسهای انگلیسی مشکل خود را برطرف کنند.

آیا برای دانشجویان این امکان وجود دارد که قبل از شروع کلاسهای تخصصی در کلاسهای زبان ژاپنی شرکت کنند؟

اگر دانشجو از طریق سفارت ژاپن در تهران بورس دولت ژاپن را گرفته باشد معمولا مدت 6 ماه با استفاده از این بورس در کلاس ژاپنی شرکت میکند. ولی سایر دانشجویان معمولا قادر به پرداخت هزینه کلاسهای زبان نبوده و بصورت تجربی و یا شرکت در کلاسهای محلی رایگان این زبان را یادمیگیرند. در اغلب شهرهای ژاپن گروههای داوطلبی وجود دارند که به خارجیان زبان یاد میدهند. شرکت در برنامه های این گروهها کمک مهمی در زمینه یادگیری زبان ژاپنی خواهد بود.

داشتن نمره تافل چه اندازه در گرفتن پذیرش از دانشگاههای ژاپن مهم است؟

تقریبا هیچ!

هزینه تحصیل در ژاپن چقدر است؟

بستگی دارد به اینکه دانشگاه دولتی باشد یا خصوصی. معمولا هزینه دانشگاههای خصوصی دو برابر دانشگاههای دولتی بوده و کیفیت آنها هم پائین تراست. پس عاقلانه خواهد بود اگر فقط به دانشگاههای دولتی ژاپن اکتفا شود. شهریه دانشگاههای دولتی ژاپن در مقاطع فوق لیسانس و دکتری چیزی در حدود 500000 ین در سال است ( ظاهرا ارزانتر از دانشگاههای داخلی است!). البته چیزی حدود 300000 ین هم برای یکبار بعنوان هزینه ثبت نام هم دریافت خواهند کرد.

هر ین چقدر است؟

در حال حاضر هر ین معادل 85 ریال است.

هزینه زندگی در ژاپن چقدر است؟

اگر منظور زندگی دانشجوئی باشد ، یک دانشجوی مجرد حدود 80000 ین در ماه برای مخارج خود شامل کرایه منزل، آب و برق و تلفن وخوراک و پوشاک و رفت و آمد نیاز خواهد داشت. یک دانشجوی متاهل به دوبرابر این مبلغ نیاز دارد.

آیا امکان کار کردن در دانشگاه بصورت TA وجود دارد؟

تقریبا نه! اگر میخواهید با کار کردن هزینه زندگی را در بیاورید تقریبا باید قید کارهای دانشگاهی را بزنید. تقریبا اکثر دانشجویان در ژاپن اعم از ژاپنی و خارجی ناگزیر هستند در صورتیکه بورس تحصیلی نداشته باشند با کار کردن در فروشگاهها و پمپ بنزین ها و کارگاههای مختلف ( بطور عام کار دستی) هزینه زندگی خود را در بیاورند. انجام چنین کارهائی در ژاپن بسیار طاقت فرساست و تا حد زیادی باید زبان ژاپنی را بلد بود. البته اگر انگلیسی را خیلی خوب بلد باشید میتوانید با تدریس انگلیسی درآمد راحت و کافی داشته باشید.

آیا امکان گرفتن بورس تحصیلی وجود دارد؟

برای تحصیل در ژاپن بورس های مختلفی وجود دارد که عمده ترین آن بورس تحصیلی دولت ژاپن است که به آن بورس "مون بو شو " میگویند. البته شهرداریهای شهرهای بزرگ و صنعتی و همچنین شرکتهای خصوصی و سازمانهای خیریه مختلفی نیز وجود دارند که بورسهای مختلفی را به خارجیان ارائه میدهند.

برای گرفتن بورس مونبوشو چه باید کرد؟

برای گرفتن این بورس دو راه وجود دارد: 1- اقدام از طریق سفارت ژاپن در تهران 2- تماس مستقیم با اساتید دانشگاههای ژاپن.

1- اقدام از طریق سفارت ژاپن در تهران.

این سفارت هر ساله در اردیبهشت ماه فرم های تقاضای این بورس را به علاقه مندان ارائه میکند. برای دریافت آن باید با بخش فرهنگی سفارت تماس گرفته و از شرایط آن مطلع شد. در سالهای اخیر بعلت کثرت تقاضا مسولان سفارت ابتدا از طریق تلفن اطلاعات اولیه متقاضیان را جویا شده و مدراک را فقط به کسانی تحویل میدهند که شرائط کافی از نظر معدل و دانشگاه محل تحصیل را داشته باشند. افرادی که موفق میشوند این فرم را دریافت کنند موظف به تکمیل و ارائه سایر مدارک مورد نیاز در موعد مقرر میباشند. یکی از مدارک مورد نیاز مدرک فارغ التحصیلی است. بعبارت دیگر اول باید فارغ التحصیل شده باشید تا بتوانید تقاضای بورس کنید.

مدارک دریافت شده مورد بررسی قرار گرفته و از تعدادی برای مصاحبه دعوت به عمل میآید. معمولا مصاحبه در مرداد ماه انجام میشود. سپس از منتخبین مدارک دیگری درخواست شده و به ژاپن فرستاده میشود تا انتخاب نهائی در این کشور انجام شود. نتایج نهائی قبول شدگان در بهمن ماه اعلام خواهد شد. تعدادی از قبول شدگان در فروردین سال بعد به ژاپن اعزام میشوند و گروه کوچکی از آنان ممکن است در شهریور سال بعد به ژاپن بروند.

این افراد به محض ورود به ژاپن به خوابگاههای از قبل آماده شده منتقل میشوند و مدت 6 ماه فرصت خواهند داشت تا فارغ از هر وهم و خیالی به یادگیری زبان مشغول شوند. سپس باید امتحان ورودی دکتری و یا فوق لیسانس را داده و در صورت قبولی در مقطع مورد نظر ادامه تحصیل بدهند.

2- تماس مستقیم با اساتید دانشگاههای ژاپن.

یک راه دیگر گرفتن بورس دولت ژاپن این است که با اساتیدی که زمینه تحقیقاتی آنها خوشایند شماست تماس گرفته و از ایشان بخواهید تا شما را کاندید دریافت بورس مونبوشو کنند. افرادی که از این طریق اقدام به دریافت بورس میکند میبایست قبل از بهمن ماه با استاد ژاپنی تماس گرفته و موافقت وی را جلب کرده باشند. در صورتیکه این کار مشکل با موفقیت انجام شود استاد ژاپنی خود شخصا مدارک دانشجو را به همراه فرمهای مربوطه به دانشگاه تسلیم خواهد نمود. در دانشگاه یک ارزیابی اولیه بر روی مدارک شده و دانشجویان معرفی شده از طرف اساتید مختلف رتبه بندی شده و به وزارتخانه معرفی میشوند. در وزارتخانه براساس سیاست های موجود تعدادی از این کاندیداها انتخاب و موفق به دریافت بورس میشوند.

معمولا برای این دسته از دانشجویان که با موافقت استاد مشغول به تحصیل میشوند کلاس زبان وجود نخواهد داشت و آنان مجبورند بلافاصله پس از ورود به ژاپن فعالیت علمی خود را شروع کنند.

مقدار بورس مونبوشو چقدر است؟

چیزی حدود 185000 بعنوان بورس تحصیلی پرداخت میشود که برای زندگی یک زوج کافی است. البته مجردین میتوانند کلی هم پس انداز کنند. علاوه بر آن نیازی به پرداخت شهریه هم نمی باشد.

چند نفر در سال بورس مونبوشو میگیرند؟

در هر سال حدود 15 نفر ایرانی از طریق سفارت موفق به دریافت بورس میشوند و تعداد اندکی هم از طریق ارتباط مستقیم با اساتید بورس میگیرند.

برای دریافت سایر بورسها چه باید کرد؟

اغلب بورسهای تحصیلی دیگر فقط به دانشجویانی داده میشود که در حال تحصیل در ژاپن باشند. لازمه دریافت آن این است که دانشجو در دانشگاهی ثبت نام کرده و شهریه ترم اول خود را داده باشد. شانس دریافت این بورس ها بستگی به ملیت شخص دارد. برای ایرانیان چیزی در حدود 30 درصد است.

مبلغ سایر بورسها چقدر است؟

بقیه بورسها مبلغ قابل توجهی را شامل نمیشوند. در بهترین حالت چیزی حدود 70000 ین به دانشجو پرداخت میشود که هم باید به مصرف زندگی برسد و هم شهریه دانشگاه از آن پرداخت شود. چون این مبلغ کفاف زندگی را نخواهد داد اغلب دانشجویان مجبور خواهند شد که در کنار داشتن بورس کار هم بکنند.

آیا دانشجو اجازه کار دارد؟

در سالهای اخیر با تغییر قوانین دانشجویان میتوانند اجازه کار دریافت کرده و 4 ساعت در روز عادی و 8 ساعت در روزهای تعطیل کار کنند.

دستمزد کار دستی چقدر است؟

برای یک ساعت کار در فروشگاهها و یا کارکاه ها چیزی حدو 720 الی 1000 ین پرداخت میشود.

آیا توصیه میشود کسی که بورس تحصیلی ندارد با هزینه شخصی در ژاپن درس بخواند؟

فکر نمیکنم کار خوبی باشد. اگر چه هزینه دانشگاههای ژاپن خیلی زیاد نیست ( در مقایسه با امریکا) ولی کلا ژاپن کشور گرانی است و تامین هزینه تحصیل بصورت شخصی کار ساده ای نیست. البته دانشجویانی هستند که با کار کردن و گرفتن بورسهای کوچک محلی توانسته اند بدون اتکا به خانواده در ژاپن درس بخوانند ولی این افراد اغلب مجرد بوده و زندگی چندان راحتی نداشته اند.

مزایای درس خواند در ژاپن چیست؟

مزیت ژاپن برای درس خواند بیشتر از آنکه علمی باشد فرهنگی است! ژاپنیها فرهنگ بسیار متفاوتی از سایر ملل دارند که باعث میشود زندگی در این کشور تجربه کاملا متفاوتی باشد.با زندگی در میان ملتی که در عین فقر طبعیت کشورشان دومین اقتصاد قدرتمند دنیا را دارند درسهای زیادی یمتوان آموخت. فرهنگ سنتی ژاپنی ها، ادب اجتماعی فوق العاده بالا، نظم اجتماعی تحسین برانگیز، امنیت کامل، رفاه و آرامش فکری و بالاخره خارجی دوستی ژاپنیها این کشور را محل مناسبی برای کسب یک تجربه جدید میکند.

معایب درس خواند در ژاپن چیست؟

سیستم دانشگاهی ژاپن طوری طراحی شده است که پاسخگوی نیازهای داخلی خودشان باشد از اینرو این امکان وجود دارد که تجربه علمی بدست آمده براحتی قابل استفاده در سایر نقاط دنیا نباشد. زبان تحصیل در این کشور ژاپنی است از اینرو دانشجو شانس تسلط به زبان انگلیسی را که فاکتور مهمی در فعالیت های علمی است را از دست میدهد. بخصوص کسانی که قصد دارند به کشورشان برگشته و در دانشگاهها تدریس کنند باید دقت کنند که رفرنسهای ژاپنی به هیچوجه قابل استفاده نخواهند بود. لذا مجبور خواهند شد تا دوباره کاری کرده و خود را با رفرنسهای بین المللی به روز کنند.

بین درس خواند در اروپا، ژاپن و امریکای شمالی کدامیک را توصیه میکنید!

سوال سختی است چونکه من اطلاع چندانی در مورد سایر کشورها ندارم.

کدام دانشگاههای ژاپن برای ادامه تحصیل بهتر هستند؟

در ژاپن تعداد زیادی دانشگاه وجود دارد که معمولا دانشگاههای دولتی بزرگ مثل دانشگاه توکیو، کیوتو، ازاکا، توهوکو، سوکوبا و ... و یا خصوصی مطرح مثل واسدا و کیو اعتبار بیشتری دارند. البته آنچه که بیش از نام دانشگاه اهمیت دارد انتخاب استاد راهنماست که باید با دقت زیادی انجام شود. یک استاد پیر و در شرف بازنشستگی چیز زیادی برای انتفال به دانشجو ندارد و از طرف دیگر استاد خیلی جوان هم از قدرت و نفوذ کافی برخوردار نیست. اگر دانشجو شانس آورده و وارد آزمایشگاهی شود که استاد آن فعال بوده و دارای پروژه های ملی و یا صنعتی باشد احتمال اینکه بتواند مقالات خوبی چاپ کند بیشتر خواهد بود.