دانش‌آموزان‌ ژاپني از زندگي‌ در مدرسه‌ راضي‌ نيستند

	دانش‌آموزان‌ ژاپني از زندگي‌ در مدرسه‌ راضي‌ نيستند ارسال كننده : ابوالفضل بختياري 1386/3/28
بسياري‌ از دانش‌آموزان‌ ژاپني همچنان از زندگي‌ در مدرسه‌ راضي‌ نيستند. اين پديده ‌در حالي به چشم مي‌خورد كه نخست وزیر ژاپن، شورایی را مسول بازبینی مشکلات آموزش مدارس کرده است عليرغم تغيير برنامه درسی ملی، تعطيلی شنبه‌ها و کاهش ساعات کار مدارس، افزايش دروس اختياری و ارایه فرصت های يادگيری تلفيقی که از سال تحصیلی 2002 به اجرا درآمد، بسياري‌ از دانش‌آموزان‌ ژاپني همچنان از زندگي‌ در مدرسه‌ راضي‌ نيستند و ميان‌ ميزان‌ رضايت‌ دانش‌آموزان‌ از زندگي‌ در مدرسه‌ با افزايش‌ سنوات‌ تحصيلي‌ آن‏ها همچنان رابطه‏‌ معكوس‌ وجود دارد. پژوهش ها نشان می‌دهد که علاقه دانش آموزان ژاپنی تقريباً در همه دروس از پايه چهارم ابتدايی نسبت به سال سوم دوره اول دبيرستان (پايه نهم) تغيير کرده است و کاهش زيادی را نشان می‌دهد. برای مثال مطابق پژوهش وزارت آموزش و علوم ژاپن در سال 2005 ، به ترتيب 75، 69، 54،46، و 64 درصد دانش آموزان پايه چهارم ابتدايی گفته‌اند که درس‌های علوم، رياضيات، زبان ژاپنی، مطالعات اجتماعی و مطالعات تلفيقی را دوست دارند. در حالی که اين ارقام برای دانش آموزان سال سوم دوره اول دبيرستان (پايه نهم) به ترتيب به 52، 36، 29، 37، و 51 کاهش يافته است. جامعه ژاپن با تحلیل نتایج آزمون‌های بین‌المللی تیمز و پیسا به سرعت به استانداردهای تازه برنامه درسی ملی که از سال 2002 به اجرا درآمده است، واکنش نشان داده است و رسانه‌های گروهی خواستار بازاندیشی در برنامه درسی مدارس شده اند. دولت تا حدود زیادی تحت فشار قرار گرفته تا دست کم در ساعات آموزش مدارس بازنگری کند. شورای باز اندیشی در برنامه درسی ملی با حضور صاحب نظرانی از دانشگاه ها، صنعت، کارگزاران دولت و نمایندگانی از معلمان و مدیران آموزشی تشکیل شد. به علاوه پژوهش‌های ملی تازه‌ای برای بازبینی عمل کارگزاران آموزشی، پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و روند اجرای استانداردهای تازه برنامه درسی ملی طراحی و به اجرا در آمد. اگرچه نتایج این پژوهش‌ها نشان داد که نگرانی زیادی درباره کیفیت آموزشی و سطح تحصیلی دانش آموزان نسبت به گذشته و در مقیاس جهانی وجود ندارد، ولی نخست وزیر تازه ژاپن شینزو آبه‌ که از سپتامبر 2006 به این سمت برگزیده شده است، در اولین اقدام، شورایی را مسول بازبینی اجرای برنامه درسی ملی و مشکلات آموزش مدارس کرد. این شورا، در اولین گزارش خود به نخست وزیر در ژانویه 2007، خواهان تجدید نظر در استاندارهای برنامه درسی ملی شده است و به طور مشخص به دولت توصیه کرده است که بیش از پیش به پرورش حرفه‌ای معلمان توجه کند و افزایش ساعات کلاس درس در مدارس را در دستور کار خود قراردهد. اگرچه گزارش حاضر تا حدود زیادی به نقد برنامه درسی ملی که از سال 2002 به اجرا درآمد پرداخته است ولی این انتقادات به معنی رویگردانی ژاپنی ها از اجرای برنامه آموزشی مطالعات تلفیقی نیست. آنها بر این باورند که برنامه درسی ملی تحول مثبتی در فرایند بهسازی مناسبات پیچیده آموزش مدرسه ای به‌وجود آورده است و به ترویج رویکرد فرهنگی به آموزش یاری رسانده است. در عین حال راه طولانی برای طراحی و به کارگیری روش های موثر ارزشیابی پیامدهای سازنده استانداردهای تازه برنامه درسی وتبین عمومی آن وجود دارد. پژوهش های آموزشی بسیاری لازم است تا تأثیر استانداردهای تازه برنامه درسی ملی را در تربیت پنهان و پیدای دانش آموزان ژاپنی نشان دهد و امکان قضاوت درستی از اجرای رویکرد تربیتی به آموزش به دست دهد. برای مثال کاوشی تجربی و بین المللی لازم است تا نشان دهد که آیا میان ساعات آموزش مدرسه ای با موفقیت تحصیلی دانش آموزان ارتباط وجود دارد، و چرا دانش آموزان فنلاندی علارغم ساعات آموزش مدرسه ای کمتردر آزمون بین المللی پیسا ازهمتایان ژاپنی خود بازده بهترداشته اند.